Πριν από 4 ημέρες

Το κουκλόσπιτο του Henrik Ibsen | Το αριστούργημα για τη γυναίκα που σηκώνει ανάστημα

Στις 23 Μαΐου του 1906 έφυγε από τη ζωή ο πατέρας του ρεαλισμού και του σύγχρονου δράματος, Henrik Ibsen είναι ένας από τους πιο θεατρικούς συγγραφείς στον κόσμο, δεύτερος μόνο μετά τον Shakespeare.
Στις 23 Μαΐου του 1906 έφυγε από τη ζωή ο πατέρας του ρεαλισμού και του σύγχρονου δράματος, Henrik Ibsen είναι ένας από τους πιο θεατρικούς συγγραφείς στον κόσμο, δεύτερος μόνο μετά τον Shakespeare.

Ο Νορβηγός δραματουργός έγραψε περισσότερα από 25 έργα, διερευνώντας κοινωνικά αμφιλεγόμενα ζητήματα και αντιλήψεις περί ηθικής μέσα από ρεαλιστικές συνομιλίες μεταξύ των χαρακτήρων.
 

"Γάμος! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη απαίτηση που μπορεί να έχεις από έναν άνδρα..." είπε κάποτε ο Νορβηγός, Henrik Ibsen. 

Την εποχή του, ο γάμος ήταν κοινωνική καταξίωση για τις γυναίκες. Στόχος τους ήταν να παντρευτούν και να κάνουν παιδιά. Οι άνδρες όφειλαν να κερδίζουν χρήματα και να αναλάβουν την ευθύνη της οικογένειας που δημιουργούσαν. Ένιωθαν πως κατά κάποιον τρόπο, εγκλωβίζονταν κι έχαναν την ελευθερία τους. 

Σήμερα, η κατάσταση στις σχέσεις είναι εντελώς διαφορετική.  

"Ο γάμος είναι ένα φρούριο που όσοι είναι απ`έξω θέλουν να μπουν, όσοι είναι μέσα θέλουν να βγουν." είναι ακόμα μία φράση που αποδίδεται στο Σωκράτη... Πόσο δίκιο είχε θα προσθέσω κι εγώ, αλλά και ίσως και πολλοί άλλοι μαζί μ`εμένα... Η ίδια μεγάλη απαίτηση και συμβιβασμός υπάρχουν και για τα δύο φύλα.  

Οι γυναίκες είναι πια κυρίες του εαυτού τους  με το να εργάζονται και να κερδίζουν χρήματα. Δεν έχουν, λοιπόν, την ίδια εξάρτηση όπως είχαν παλιά. 

Τα λόγια βέβαια του Ιbsen, έρχονται σε σύγκρουση με την ηρωίδα του έργου του "Το κουκλόσπιτο" που ίσως, έφερε την ανατροπή για την πουριτανική κοινωνία της τότε εποχής.

 Αναμφισβήτητα  πρόκειται για το πιο διάσημο έργο του Henrik Ibsen, το οποίο έχει μια ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα δομή πλοκής. Μεγάλο μέρος της δράσης εξελίσσεται σύμφωνα με τις γραμμές του «καλοφτιαγμένου παιχνιδιού», ένα είδος μελοδράματος που επικεντρώνεται στην οικιακή ζωή και τα οικογενειακά μυστικά.

 

Αλλά ας θυμηθούμε την ιστορία από την αρχή...

 

"Η στιγμή που αφήνει το σπίτι της είναι η στιγμή που αρχίζει η ζωή της… Σ’ αυτό το έργο υπάρχει ένα μεγάλο, ενήλικο παιδί, η Nora, που πρέπει να βγει έξω στη ζωή να ανακαλύψει τον εαυτό της."

Ο ρόλος της εμβληματικής Nora που δημιούργησε ο Ibsen, δεν είναι τυχαίος και δεν πρέπει να τον προσπεράσουμε. Πρόκειται για  την πρώτη χειραφετημένη γυναίκα που ανέβηκε στη θεατρική σκηνή, που προκάλεσε πανικό με την επανάστασή της και αναστάτωσε τα ευρωπαϊκά ήθη. Και όλα αυτά συνέβησαν για να πετύχει τη δική της αυτογνωσία.

Ο τρόπος γραφής του συγγραφέα έχει μια απαράμιλλη ποιητικότητα και διεισδυτικότητα στο σημαντικό κοινωνικό ζήτημα των δικαιωμάτων της γυναίκας...  Δεν έχει ως στόχο του να παρουσιάσει τη γυναίκα ως θύμα του  ανδροκρατούμενου συστήματος κοινωνικών ανισοτήτων, δεν επιθυμεί να διδάξει και να περάσει ηθικά μηνύματα. Η Nora Helmer είναι ένα πρόσωπο-σύμβολο η οποία, όπως αναφέρει χαρακτηριστικά η Nora: "Πρέπει να καταφέρω να αποφασίσω ποιος έχει δίκιο, η κοινωνία ή εγώ" επισημαίνοντας ακριβώς τη διαφορά ανάμεσα σε αυτό που εκείνη εκπροσωπεί ως οντότητα και υπεραξία και τα κλειστά όρια των κοινωνιών και των θεσμών που διαστρέφουν τον ενστικτώδη της ρόλο.

Το τέλος του έργου – το οποίο βλέπει τη βασανισμένη Nora να φεύγει από τον δυνάστη σύζυγό της και τα παιδιά τους, χτυπώντας την πόρτα πίσω της – ανατρέπει τις συμβάσεις των καλοφτιαγμένων έργων και συγκλόνισε το κοινό σε όλη την Ευρώπη. Όπως παρατήρησε ο κριτικός James Huneker, «αυτή η χτυπημένη πόρτα αντηχούσε στην οροφή του κόσμου».